çin devlet başkanı ne demek?

Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı (Çince: 中华人民共和国主席; pinyin: Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó Zhǔxí, ya da kısaca devlet başkanı anlamında Guójiā Zhǔxí 国家主席) Çin'in en yüksek siyasi makamıdır. 1982 Çin Anayasası'nın 62. maddesinin düzenlediği esaslara göre, Çin Ulusal Halk Kongresi tarafından Çin Ulusal Halk Kongresi Prezidyumunun önerdiği aday seçilir.

1949-1982 arasında Çin anayasası, Devlet Başkanının 2 birbirini izleyen dönemden daha fazla görevde olamayacağını belirtiyordu.¹ 1982-2018 arası ve 2018'den beri Başkanlık görevinde dönem sınırı yoktur.²

Seçim, göreve başlama ve gerekli nitelikler

ÇHC Anayasasına göre, Çin'in yasama organı Ulusal Halk Meclisi, ÇHC Devlet Başkanını seçme ve gerektiğinde istifaya zorlama yetkisine sahiptir. Yasaya göre en az 45 yaşında ve ÇHC vatandaşı olmalıdır.

Yetkileri arasında Başbakan, Başbakan yardımcısı, Devlet Konseyi üyeleri, büyükelçiler, ile birlikte tüm bakanlar, yasama komiteleri üyeleri haznedar ve sekreterlerin atamalarını yapmak bulunur. Ayrıca Devlet Başkanlığı Kararnamesi çıkarmak, acil durum ve savaş ilan etmek gibi yetkileri vardır.

Çin devlet başkan yardımcısı, ölümü veya görevi bırakması durumunda Devlet Başkanlığı görevini üstlenir.

Başkanlık ve Devlet

Devletin başı sıfatıyla, yasal olarak Çin'in dışişlerinden sorumludur. 1990'lı yılların başından itibaren genel devlet politikasının oluşturulup yönünün belirlenmesinden sorumludur. Uygulamayı hükûmetin başı olan Çin Başbakanına bırakır.

Başkanlık ve Parti

Yine 1990'lı yıllardan itibaren uygulamada aynı zamanda Komünist Parti Genel Sekreteri görevini de üstlenmektedir. Böylelikle Parti Başkanı ve Devlet Başkanı arasında bir güç çekişmesinin önüne geçilir.